Z recenzji wydawniczej prof. dra hab. Stanisawa Salmonowicza:

Rozprawa dr Anny Tarnowskiej o prawnych aspektach polityki prusko-niemieckiej w latach 1850-1914 wobec polskiej mniejszoci to opracowanie wanego tematu, zarówno z punktu widzenia historii polskiego spoeczestwa w XIX wieku, jak i dla nowego spojrzenia na realne granice prusko-niemieckiego „pastwa prawa”. Istniejca bogata szczegóowa literatura przedmiotu, gównie jednak w polskiej historiografii, niewystarczajco caociowo rozwaaa t problematyk z pozycji historyka prawa.

Rozprawa oparta jest nade wszystko o studium róde prawa i praktyki prawnej wadz pruskich i wadz II Rzeszy Niemieckiej. Autorka w pierwszej czci pracy ukazaa prusko-niemieck koncepcj pastwa prawa, zarówno w panujcych pogldach teoretyków, jak i na tle obowizujcych rozwiza prawnych. Natomiast w czci drugiej przedstawia sytuacje prawn polskiej mniejszoci w zaborze pruskim zgodnie z ówczesn „Realpolitik” kanclerza Bismarcka, czyli w obrazie „law in action”. Polityka kanclerza Bismarcka opieraa si na kreowaniu kolejnych „wrogów pastwa”. Taka rol, w sporej mierze, w pastwie pruskim od 1848 r. graa polska mniejszo.

Otrzymalimy w sumie bardzo potrzebn i fachow rozpraw, ukazujc w analizie wzowych problemów caoksztat tej problematyki.