Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz
Ostatni uwzgldnion w Komentarzu do ustawy: o finansach publicznych zmian jest ustawa z 9.11.2018 r. o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018r. poz. 2354), która wchodzi w ycie 2.1.2019 r., o odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest ustawa z 3.7.2018 r. Przepisy wprowadzajce ustaw – Prawo o szkolnictwie wyszym i nauce (Dz.U. z 2018 r. poz. 1669), która wchodzi w ycie 1.1.2019 r.
Najwaniejsze zmiany wprowadzone w ustawie o finansach publicznych od 1.1.2019 r.:
- racjonalizuj proces zaduania jednostek samorzdu terytorialnego (JST)
- uelastyczniaj gospodark finansow JST
- wymuszaj inne podejcie do kontroli zaduenia JST
W ustawie o finansach publicznych wprowadzono zmiany, m.in. w zakresie:
- uchway budetowej, która powinna dodatkowo okrela limit zobowiza zwizanych z tzw.niestandardowymi instrumentami finansowania;
- obowizku uzyskania przez zarzd JST opinii regionalnej izby obrachunkowej o moliwoci spaty zobowizania, które obejmuje równie inne ni tradycyjne kredyty i poyczki (kredyty i poyczki sensu stricto) i zobowizania zaliczane do niestandardowych instrumentów finansowania;
- rozszerzenia róde finansowania deficytu budetu JST – dotyczy w szczególnoci realizacji projektów wspófinansowanych ze rodków zagranicznych oraz szczególnych zasad wykonywania budetu JST wynikajcych z odrbnych ustaw;
- rozszerzenia krgu podmiotów, u których JST mog zaciga poyczki na finansowanie wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne – obok pastwowych funduszy celowych – poyczki mog by zacigane w pastwowych oraz samorzdowych osobach prawnych zaliczanych do sektora finansów publicznych;
- doprecyzowanie warunków udzielania z budetu pastwa poyczek dla JST w ramach postpowa naprawczych;
- wprowadzenia upowanienia zarzdu JST do zmiany limitów zobowiza i kwot wydatków na realizacj przedsiwzicia finansowanego z udziaem rodków europejskich w zwizku ze zmianami w realizacji tego przedsiwzicia, o ile zmiany te nie pogorsz wyniku budetu dla kadego roku objtego prognoz;
- wprowadzenia sankcji w przypadku nieopracowania programu naprawczego lub braku pozytywnej opinii RIO w postaci moliwoci zawieszenia organów JST i ustanowienia zarzdu komisarycznego;
- wyczenia wolnych rodków z reguy dotyczcej zrównowaenia budetu, w celu zapobieenia zaciganiu nadmiernych kredytów przez JST; zmiana ogranicza moliwo obchodzenia ustawowej reguy i pozwala na nieangaowanie rodków pozyskiwanych z tytuów dunych do finansowania wydatków biecych;
- upowanienia dla zarzdu województwa do dokonywania przeniesie w planie wydatków midzy dziaami w zakresie zada zwizanych z realizacj regionalnych programów operacyjnych, dla których zarzd województwa jest instytucj zarzdzajc;
- obowizku uzyskania opinii ministra waciwego do spraw rozwoju regionalnego w przedmiocie sposobu realizacji duych inwestycji przy planowaniu inwestycji przez podmiot publiczny;
- zniesienia obowizku zasigania opinii Prokuratorii Generalnej w zakresie niektórych operacji finansowych – brak koniecznoci zasigania opinii Prokuratorii Generalnej przyspiesza proces decyzyjny i zapobiega wystpieniu paraliu w zakresie wykonywania budetu;
- wprowadzenia moliwoci zawarcia ugody przez jednostki sektora finansów publicznych w sprawie spornej nalenoci cywilnoprawnej;
- zapewnienia przejrzystoci stosowania przepisów normujcych tryb udzielania preferencji (ulg) w spacie nalenoci cywilnoprawnych;
- wyeliminowania wtpliwoci w zakresie moliwoci wspópracy finansowej midzy JST a m.in. Skarbem Pastwa w zakresie finansowania inwestycji drogowych;
- ksztacenia zawodowego, a mianowicie gromadzenia na wydzielonym rachunku dochodów z dziaalnoci polegajcej na wiadczeniu usug w ramach ksztacenia zawodowego i wykorzystywaniu tych dochodów wycznie na te cele.
W ustawie o odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych uwzgldniono zmiany dotyczce m.in.:
- wyczenia spod zakresu stosowania odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych okrelonych enumeratywnie kategorii nalenoci, kwalifikowanych do rodków publicznych;
- wprowadzenia rozwizania, e zamawiajcy i ich pracownicy nie ponosz odpowiedzialnoci za pominicie trybu ustawy o umowie koncesji, jeeli umowa zostaa zawarta w trybie przepisów o zamówieniach publicznych;
- poszerzenia katalogu czynów naruszajcych dyscyplin finansów publicznych o czyn zwizany z zaciganiem zobowiza w zwizku z prowadzeniem programu polityki zdrowotnej;
- wprowadzenia wyranej podstawy prawnej do dokonywania wydatków ze rodków publicznych na podstawie zawartej ugody.
Zmiany w ustawie o finansach publicznych maj istotne znaczenie, poniewa, m.in.:
- wymagaj wprowadzenia nowych elementów do uchway budetowej
- rozszerzaj katalog tytuów dunych zaliczanych do indywidualnego wskanika zaduenia JST
- wymagaj od JST zmiany podejcia w sposobie konstruowania budetów i wieloletnich prognoz finansowych
W komentarzu do ustawy o finansach publicznych omówione zostay zagadnienia m.in.:
- zasady funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych w zakresie gospodarki finansowej
- kontrola procesów zwizanych z gromadzeniem i rozdysponowywaniem rodków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem
- zarzdzanie pastwowym dugiem publicznym oraz procedury ostronociowe i sanacyjne;
- wieloletnia prognoza finansowa JST
- planowanie, uchwalanie i wykonywanie, a take zakres budetu pastwa oraz budetów JST
- zasady rachunkowoci, planowania i sprawozdawczoci obowizujce w sektorze finansów publicznych JST
- gospodarowanie rodkami publicznymi pochodzcymi z budetu Unii Europejskiej oraz z innych róde zagranicznych;
- kontrola zarzdcza i audyt wewntrzny oraz koordynacja kontroli zarzdczej i audytu wewntrznego w jednostkach sektora finansów publicznych.
W komentarzu do ustawy o odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych omówiono takie zagadnienia jak:
- odpowiedzialno za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (m.in. zakres, zasady, kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz ich wymiar, przedawnienie oraz zatarcie skazania);
- postpowanie w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych (m.in. zasady, dowody, zawiadomienie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, czynnoci sprawdzajce i postpowanie wyjaniajce, wniosek o ukaranie, postpowanie przed komisj orzekajc, posiedzenie, rozprawa, zaalenia i odwoania, ponowne rozpoznanie sprawy, wznowienie postpowania, koszty postpowania).
Prezentowany Komentarz jest przeznaczony dla:
- doradców podatkowych i ksigowych obsugujcych JST
- biegych rewidentów obsugujcych JST
- pracowników administracji samorzdowej i pastwowej, w tym organów odwoawczych
- pracowników urzdów skarbowych i celno-skarbowych, w tym inspektorów kontroli skarbowej (KAS)
- sdziów sdów administracyjnych
- radców prawnych i adwokatów obsugujcych JST